Torosaurus a Triceratops – komentarz

Autor: Maciej Ziegler
4 III 2012

Niedawna publikacja Longricha i Fielda (zob. „Torosaurus to jednak nie Triceratops„) nie rozstrzyga sprawy torozaura definitywnie. Kilka kwestii warto skomentować:

1) rozmieszczenie – autorzy biorą pod uwagę „Torosaurus” utahensis, który ma niejasny status i ma więcej wspólnego z triceratopsem (Sullivan i in., 2005; Hunt i Lehman, 2008). Dlatego też USNM 15583 nie powinien się pojawić w analizie ontogenetycznej.

2) histologia – Scanella i Horner (2010) nie posiłkują się remodelowaniem tkanki kostnej w badaniach histologicznych ale za większą dojrzałością przemawia gęste upakowanie kanalików Haversa

3) sekwencja zmian ontogenetycznych nie jest w pełni prawidłowa, gdyż czas zrastania się jest różny w różnych osobników (co zresztą przyznają sami autorzy) a są też błędy w danych. Przykładowo okaz GMNH-PV124 (Fujiwara i Takakuwa, 2011) został zakodowany w analizie jako niemający zrośniętych kości rostralnych (dzioba) i przedszczękowych, podczas gdy ma je kompletnie zrośnięte (Fujiwara i Takakuwa, 2011) a cecha ta została wskazana w pracy Longricha i Fielda jako charakterystyczna dla najbardziej dojrzałych osobników. Okaz ten jest mimo to uznawany za młodocianego, gdyż ma jednocześnie niepozrastane inne kości np. jarzmową z nadjarzmową. Znaczenia dla różnego czasu zachodzenia zmian ontogenetycznych ma też prawdopodobnie wiek geologiczny, tj. zjawisko heterochronii (Fowler, 2010/nieopublikowane).

4) wgłębienia w kryzie triceratopsa YPM 1823 rzeczywiście nie odpowiadają kształtem i rozmieszczeniu oknom torozaura. Longrich i Field przemilczają jednak okaz MOR 2946, u którego wgłębienia wyraźnie odpowiadają oknom torozaura (Scanella i Horner, 2010 – ryc. 1C)

5) istnienie form (idealnie) pośrednich nie jest warunkiem konieczna dla stwierdzenia lub odrzucenia synonimiki. Trudno o takie, gdy jest mało osobników (jak np. u Titanoceratops, który jest jeden; torozaurów jest 7). Gdy idzie np. o stopień wydłużenia kości łuskowej czy podniesienia kryzy, to są formy pośrednie (AMNH 5116, ANSP 15192, MOR 1122 – Scanella i Horner, 2010; Farke, 2006).

Konkludując: do uznania synonimki wszystko musi się zgadzać a są jeszcze pewne niewyjaśnione kwestie, ale jest ich znacznie mniej, niż postulują Longrich i Field. Więcej w: http://encyklopedia.dinozaury.com/index … eratops.3F

Zobacz także:

• Dyskusja na Forum Dinozaury.com!